Buitenzwembad

Drijvend zwembad

  • DISCIPLINES : Ontwerp, Engineering, Bouwtoezicht
  • TOTALE OPPERVLAKTE : 550 m2
  • JAAR VAN REALISATIE : 2010
  • REALISATIETIJD : 4 Maanden

Als architectenbureau in de sport- en recreatiebranche is van der Giesen architecten best wat bijzondere ontwerpopgaven gewend. Maar toen in januari 2010 het Amsterdamse Waternet met het verzoek kwam de ideeën voor een drijvend zwembad in Amsterdam uit te werken tot een maakbaar plan was de basis gelegd voor de realisatie van een uniek project in Nederland. De basis van elk gebouw is immers een stevige fundering, welke deze keer vervangen is door drijfvermogen. Totaal andere belangrijke aspecten kwamen dan ook aan de orde in deze ontwerpopgave: Drijfvermogen, stabiliteit, diepgang, vrijboord en het transporteren van de onderdelen naar verschillende locaties. En uiteraard waar het allemaal om draait: Het zwembad dat volledig aan alle regelgeving voor openbare zwembaden dient te voldoen. Juist op dat laatste vlak blijkt het architectenbureau van der Giesen een goede keuze aangezien wij over een zeer ruime ervaring beschikken in het bouwen en renoveren van zwembaden.

Verschillende afwegingen zijn de revue gepasseerd, van het aanschaffen van een tweedehandse stalen duwbak tot het realiseren van slechts een denkbeeldige zwemband, waaraan slechts een scheiding voor het binnen- en buitenwater. In de overwegingen speelden onderhoud, restwaarde en de mogelijkheid het water goed te behandelen (verwarmen) ook een grote rol en is er uiteindelijk voor gekozen een nieuw betoncasco te laten produceren, op maat voor het zwembad en een separaat casco voor de was- en kleedruimten. Uitdaging in dit geheel was het gehele project in bedrijf te hebben tijdens Sail Amsterdam 2010. Tijdens de snelle realisatie op uitgangspunten van de architect enerzijds zorgde anderzijds Go-Marketing uit Amstelveen voor een vlotte communicatie met overheden en beleidsmakers. Een drijvend zwembad is natuurlijk geen gebouw op een vaste kavel of fundering, maar als je er uiteindelijk mee aan komt varen wil men geen onverwachte struikelblokken meer tegenkomen. Bouwtechnisch gezien bestaat het drijvend zwembad grotendeels uit een groot betonnen casco van 30 meter lang en 6,80 breed. De perrons rondom het zwembad zijn tevens van beton. Het zwembad dat in het midden ligt is het grootste gewicht in het geheel. Het zwembad meet 18×5 meter en bevat met een diepte van 1,35 meter circa 120 ton water. Dat zorgt daarmee voor een flinke diepgang, maar stelt ook eisen aan de stabiliteit van het geheel aangezien bij een hellingshoek het water naar de laagste kant gaat, en daarmee zorgt voor een grotere hellingshoek, het principe van schuivende lading. Om nu te voorkomen dat het geheel kan kapseizen is in het ontwerp dusdanig veel stabiliteit meegerekend dat het zwembad met zwemwater uiteindelijk ook terug naar een horizontale positie komt. Voor de afroming van het water is bewust gekozen voor zogenaamde “skimmers” welke het zwemwater ook blijven “afromen” als dat niet helemaal horizontaal ligt. Onder alle omstandigheden voldoet het drijvend zwembad dan ook aan de strenge eisen voor hygiëne en veiligheid. Waternet wil met dit project het belang van schoon oppervlaktewater onder de aandacht brengen. In het ontwerp is daaraan vastgehouden door een “basic” zwembad te maken. Veilig zwemwater met een perron er omheen in het water van de amstel. De benodigde installaties zijn onder de perrons ondergebracht. Ook daarmee verschilt het Amsterdamse drijvend zwembad wezenlijk van andere Europese drijvende zwembaden in Berlijn en Parijs: Zwembad, Installaties en perrons zijn tot één verplaatsbaar geheel geïntegreerd. In het hele project speelt duurzaamheid en milieu uiteraard ook een belangrijke rol: Het water waarmee de perrons worden geschrobd wordt opgevangen en naar het riool gepompt. Het zwemwater verliest een minimum aan warmte, maar als er behoefte aan is wordt het verwarmd middels een warmtepomp. En na de exploitatieperiode kan het als geheel worden hergebruikt op een andere locatie, of kunnen de casco’s worden benut voor realisatie van woonarken. Toen in mei 2010 het eerste beton gestort werd was de tijdsdruk natuurlijk goed voelbaar. Het inventief samenvoegen van de partijen betonbouwer, installateurs en leveranciers van prefab-units was in de planning dan ook de enige manier om in augustus, tijdens Sail, het drijvend zwembad operationeel te hebben. De tijdsdruk werd alleen maar groter toen de exploitant met aanvullende verzoeken kwam voor de horecavoorzieningen. Op dat moment bleek een samenwerking tussen architectenbureaus van der Giesen uit Roosendaal en I-O-U architecture uit Amsterdam een goede combinatie. Enerzijds expertise op zwembadengebied, en anderzijds creatieve directievoering en aanwezigheid ter plekke. De bouwkundige realisatie van het zwembad duurde uiteindelijk slechts drie en een halve maand (mei tot half augustus). En met de totale doorlooptijd van slechts 6 maanden van idee tot ingebruikname kunnen we dit een uitzonderlijk snel verlopen project noemen. En daar mogen we met alle betrokken partijen best trots op zijn. Het is immers ook een zeer uniek project, het eerste drijvende zwembad in Nederland. Voor de exploitatie van het zwembad is een contract aangegaan met de stichting Bad Buiten, wat ook de uiteindelijke naam van het project is geworden. Na Sail Amsterdam is het zwembad verplaatst naar de locatie in de Amstel, bij het kantoor van initiatiefnemer Waternet, waar het zwembad gedurende het zomerseizoenen zal zijn geopend voor het publiek. Voor van der Giesen Architecten is dit een uitdagend project geweest, met veel onderzoeken en afwegingen om in een korte tijd tot een optimaal resultaat te komen. Uiteindelijk kent het fenomeen drijvend zwembad dan nauwelijks geheimen meer.
DISCIPLINES

Ontwerp, Engineering, Bouwtoezicht

TOTALE OPPERVLAKTE

550 m2

JAAR VAN REALISATIE

2010

REALISATIETIJD

4 Maanden

SHARE PROJECT